จตุคามรามเทพ หรือ องค์จตุคามรามเทพ ปรากฎในตำนานว่า พระองค์ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ในสมัยศรีวิชัย ซึ่งมีชื่อเป็นทางการว่า พระเจ้าจันทรภาณุ หมายถึง ผู้มีอำนาจดั่งพระอาทิตย์และพระจันทร์ และในอีกชาติภพหนึ่งองค์พ่อฯ เป็นกษัตริย์ที่มีนามว่า พญาศรีธรรมโศกราช แต่ด้วยองค์พ่อฯ มีพระวรกายสีเข้ม จึงทำให้ถูกขนานนามว่า “ราชันดำแห่งทะเลใต้”
ต่อมาได้เลื่อมใสศรัทธาพระพุทธศาสนาฝ่ายมหายาน จึงทรงบำเพ็ญตน สร้างบารมี เป็นพระโพธิสัตว์ เพื่อบรรเทาทุกข์แก่มวลมนุษย์ สุริยัน จันทรา จึงได้ถืออาญาสิทธิ์รูปราหูอมจันทร์ และวัฏจักร 12 นักษัตร เป็นสัญลักษณ์ อันเป็นตราประจำเมืองนครศรีธรรมราชในปัจจุบัน
จตุคามรามเทพ ได้รับความนับถืออย่างกว้างขวาง โดยเชื่อว่าทรงฤทธานุภาพในทุก ๆ ด้าน ตามจารึกของชาวศรีวิชัยได้บอกว่า " มีอานุภาพดุจดังพระอาทิตย์และพระจันทร์ ที่ขจัดความมืดมัวในโลก "